اعتیاد ؟ بلای خانمانسوز

چه بسیار از جوانانی که بر اثر اعتیاد به مواد مخدر شخصیت انسانی و فضائل اخلاقی خود را از دست دادند ، زبون و فرومایه شدند ، به دزدی و جنایت آلوده گشتند و سرانجام با سیه روزی و بدبختی جان سپردند ...

 چه بسیار از جوانانی که بر اثر مواد مخدر ، جوانی و حیاتشان تباه گردید ؛ از سلامت جسم و عقل محروم شدند ، به عوارض جسمی و بیماری روانی دچار گشتند ، کارشان به تیمارستان کشید و در نتیجه شرافت انسانی و عمر عزیزشان یکجا بر باد رفت .👇👇

 دانشمندان و محققین در این باره میفرمایند : مخاطرات اعتیاد بر حسب درجه وابستگی و انقیادی که ایجاد می کند و میزان تباهی که از آن ناشی می شود ، کم و بیش شدید است . به طور کلی توانسته اند اعتیاد را به مثابه مسابقه در مهلکه تلقی کنند . این بیان به ویژه در باره اعتیاد به مرفین صادق است که دوره نهائی آن ضعف و لاغری مفرط آمیخته به امراض ریوی و نارسایی قلبی را با خود به همراه می آورد که سرانجام آنها مرگ است . نظر به اینکه مواد مخدر اصولا گران قیمت هستند و اعتیاد به آنها برای معتادان بسیار گران تمام می شود به ویژه آنکه معتادان روز به روز فزونی میابند و داروهای مخدر آنان را در برابر خود بیش از پیش غیر قابل مقاومت می گرداند به ناچار معتاد برای داروی مورد نیاز خود یا دست به نسخه مجعول پزشکی ، یا سرقت یا جرائم دیگر مثل اخاذی میزند . به این ترتیب اعتیاد به طور غیر مستقیم ، علت نوین ارتکاب بیشتری از جرائم است . ( کاریزنوی ) می گوید : " از زمانی که بشر با پدیده شومی به نام مواد مخدر آشنا شد و رد پای آن را در زندگی خود مشاهده کرد ، به طبع آن با جرایمی که با مواد مخدر در ارتباط بوده نیز آشنا شد و همزمان یا پس از مصرف ، به ارتکاب جرایم مربوط به آن مبتلا شد ." برسی های دکتر دوگریف در باره مواد مخدر : ! این استاد فقید بلژیکی پس از ذکر این نکته که مواد مخدر وسیله ای آسان ولی گران قیمت به خیال اینکه برای گشودن بسیاری از مشکلات است اضافه میکند : بر سر آن نیستیم که به تفصیل از اعتیاد به مورفین و دیگر مواد زهری ، سخن بگوئیم . فقط از نقطه نظر جرم شناسی به معرفی و تاثیر آنها اکتفاء می شود . علاوه بر تاثیر جرم زائی مستقیم ، این مواد ؟ استعدادهای اخلاقی و فعالیت های به هنجار استعمال کنندگان را از بین میبرد و از این لحاظ که تهیه آنها بسیار گران تمام می شود ، به طور غیر مستقیم بزهکارانی را تحویل جامعه میدهد . و باند تبهکار قاچاقچیان مواد مخدر در جهان از سازمانهای جنائی پر درآمد محسوب میشوند . اعتیاد به مورفین ، موقعیت جداگانه ای دارد . معتاد به مورفین ، به هنگام نیاز به آن حالتی بسیار غم بار توام با اضطراب و نگرانی و ناراحتی قلبی پیدا می کند تا آنجا که بیم سنکپ به معتاد دست میدهد و اطمینان میابد که حیاتش در معرض خطر است . تحت تاثیر چنین حالتی که مولود نیاز به مرفین است و یا ترس از بازگشت آن ، مورفینی برای تهیه مورفین ، خود را به هر آب و آتشی می زند . در اغلب موارد ، دست به جعل ، کلاهبرداری و سرقت میزند ، به ندرت در باند قاچاقچیان در می آیند . معتادان از اشخاص عادی و به هنجار متمایزند نه فقط از آن جهت که برای ادامه ی حیات متمایل به استعمال یک ماده ی زهری هستند و در نتیجه به قدر کافی از نیروی حیاتی برخوردار نیستند بلکه شخصیت آنها باید در رابطه با خود ماده ی زهری و تغییرات روانی که استعمال ماده ی زهری که در قوای دماغی آنان ایجاد میکند برسی شود . مواد مخدر نوعی شخصیت ثانوی و مصنوعی در معتاد پدید میآورد که به تدریج جانشین شخصیت پیشین او می شود ، به طور کلی این جنبه مسکوت مانده است و قسمت اعظم راز درمان ناپذیری احتیاج به مواد زهری در همین امر نهفته است . 

 علی رغم قوانین سخت اجتماعی از نظر جریمه و تنبیه ، اعتیاد به مواد مخدر در بسیاری از کشورهای جهان بزرگترین مشکل اجتماعی است که مهمترین تهدید را برای نسل جوان فراهم می سازد . جنون و دیوانگی که در نتیجه اعتیاد ایجاد می گردد در حدود یک درصد تمام بیماران روانی را تشکیل میدهد .گرچه اعتیاد در تمام مراحل زندگی امکانپذیر است نوجوانان علاقه مندی بیشتری به آن نشان میدهند ، یکی از دلایل این کیفیت ، تمایل جوانان به کشف روشهای مختلف کسب لذت است بدون آنکه به عواقب ناگوار آن توجه نمایند . اگر چنانچه مواد مخدر در دسترس معتاد قرار نگیرد کیفیات و تغییرات عجیب و قابل توجهی در او ظاهر می شود .گرچه این تغییرات نیز بستگی به نوع و میزان ماده مخدر مورد استفاده دارند ولی به طور کلی به صورت زیر جلوه میکند . در ابتدا خماری و خمیازه دیده خواهد شد که در تعقیب آن تعرق ، عطسه فراوان ، دل بهم خوردگی و کمی بعد بیقراری و ناآرامی و تکاپوی شدید برای بدست آوردن ترکیب مورد نیاز ظاهر می شود . در این حالت فرد معتاد از هیچگونه فعالیتی که سبب بدست آوردن ماده افیونی مورد علاقه اش شود ابائی ندارد . خودفروشی ، دزدی ، و گاهی ارتکاب جنایت ، غیر عادی نمی باشد . 

 ( اعتیاد به انواع مواد مخدر سنتی یا صنعتی و نیمه صنعتی همانطور که اشاره شد ؟ میتواند اثرات مخربی روی سلامت فردی ، زندگی شخصی و کاری و تحصیلی فرد مصرف کننده داشته باشد ؟ البته اعتیاد تنها بر فرد معتاد تاثیر نمی گذارد و در واقع بلای جان خانواده و جامعه هم هست ، یعنی اعتیاد چیزی شخصی نیست که بتوان به راحتی از کنار آن گذشت ؛ اعتیاد یک فرد مستقیما روی زندگی همسر و فرزندان و خانواده درجه یک فرد تاثیر می گذارد . یکی از صدها عوارض اعتیاد طلاق است و این به معنای از هم پاشیدن بنیان خانواده و از هم گسیختن جامعه !.

 ( فریبکاری و دستکاری ذهن دیگران یکی از اعمال ناروای اصلی فرد معتاد است ، در حقیقت معتادان به سرعت یاد میگیرند چگونه با کسانی که دوستشان دارند ، فریبانه برخورد کنند و این کار را به خوبی انجام دهند . در حقیقت ایجاد احساس گناه در اطرافیان و مقصر جلوه دادن آنها روشی است که معتادان به وسیله وعده های پوچ و امیدوار کننده ذهن اطرافیان خود را دستکاری می کنند و این یکی از شگردها و اعمال معتاد است ، بنابراین بسیاری از جرایم ، ناشی از مواد مخدر است و بخش قابل توجهی از جرایم توسط معتادان و مرتبطان مواد مخدر انجام میشود . تحقیقات نشان داده است که اهم جرایم ارتکابی معتادان به مواد مخدر ؟ سرقت ، خیانت در امانت ، تقلب ، خود فروشی ، و تحریک دیگران به استعمال مواد مخدر و توزیع آن است . حتی نوع ماده ای که معتاد به آن اعتیاد دارد ، در نوع جرم ارتکابی موثر است " روح الامینی " جرایم مربوط به مواد مخدر که صدمات جبران ناپذیری را به کشور وارد ساخته است معمولا به دو شکل قاچاق و اعتیاد بروز و ظهور دارد ، بدیهی است که آسیبهای ناشی از قاچاق و مصرف کننده مواد مخدر انکار ناپذیر است و چه بسیار جنایات و نابهنجاری های اجتماعی که از آثار تبعی قاچاق و مصرف مواد مخدر دامنگیر جامعه شده است . فروپاشی خانواده ها ، از بین رفتن استعدادها ، رواج فساد و تباهی و ناهنجاریهای اخلاقی از آثار این پدیده شوم است . ! معتادان به ادامه مصرف خود علاقه دارند و از ترک اعتیاد میترسند و این بدان معنا است که آنها هر کاری انجام میدهند و هر حرفی را می زنند تا به خواسته خود برسند . ) فرد معتاد هنگامی که به مقدار کافی دسترسی به مورفین مورد نیاز خود نداشته باشد دچار چنین عوارضی می شود . دهن دره ، ترشح غدد اشکی ، ریزش آب بینی ، عرق ریختن فراوان ، دانه دانه شدن پوست بدن ، اتساع مردمک چشم ، بی اشتهایی ، لرز ، شدت تنفس ، آشفتگی ، تب ، بیخوابی، اسهال ، استفراغ و حتی از دست دادن نیروی بدنی . همه ی این احوال ، همراه با اضطراب است و مجموعه این اختلالها و اضطراب معتاد را وادار میکند که به هر شکلی که ممکن است برای خود مواد تهیه کند . خواه سرقت ، قاچاق ، کلاهبرداری ، جعل یا جرائم دیگر . کسی که مورفین و مواد دیگر از این قبیل استفاده میکند . ) در مورد درمان اعتیاد باید توجه داشت که صرفا ترک اعتیاد کافی نمی باشد بلکه باید از طریق روان درمانی و راهنمایی توسط پزشک مربوطه و روان شناسان خبره انجام گیرد تا بتوانند تغییرات کلی در سازمان شخصیتی فرد معتاد بوجود آورند. تنها در چنین شرایطی امکان ترک دائم وجود خواهد داشت .تا زمانی که شخصیت نارسا و بی کفایت باقی بماند احتمال استفاده مجدد از مواد مخدر زیاد است . اعتیاد به مواد مخدر ، پس از قرنها پذیرش و تحمل ، یکباره از دهه ی دوم قرن بیستم در محافل پزشکی ، قضائی و انتظامی جهان مردود و زیانمند بشمار رفته است . یعنی طرد مطلق و ریشه کنی اعتیاد در برابر پذیرش و تحمل آن ، پیشنهاد انعطاف ناپذیر موج تازه بوده است : افراطی در طرد در برابر تفریطی در قبول ! در این موج نو برای ریشه کنی اعتیاد ، اندک اندک ، پنج اصل پیکار تعمیم یافت : 

1- آموزش بهداشت و ارشاد عمومی به خاطر پیشگیری از ابتلای به اعتیاد .

2- منع کشت خشخاش یا محدود ساختن کشت آن :

3- غیر قانونی شناختن اعتیاد به مواد مخدر.

4- پیکار با قاچاقچیان مواد مخدر چه سنتی و چه صنعتی .

5- درمان معتادان ، بازگیری از اعتیاد . 

دکتر مهدی کینیا در این باره می فرماید : کاربرد این پنج اصل ، هریک به تنهایی و حتی به طور دسته جمعی در بالغ بر نیم قرن نه تنها نتوانسته است اعتیاد به مواد مخدر را ریشه کن سازد ، بلکه از پیشگیری گسترش وبائی آن نیز عاجز مانده است .چنانکه تنها در طول چند سال اخیر ، مصرف جهانی مواد مخدر بالغ بر 9 برابر افزایش یافته است . انواع تازه ای از مواد مخدر خطرناک در جهان شایع شده است ، در گروه های سنی نیز ، شیوع اعتیاد نسبت به گذشته ، بیشتر متوجه جوان ترها گشته است . بالغ بر 90 درصد از معتادان که در بهترین شرائط درمانی ظاهرا معالجه میشوند ، به زودی به اعتیاد باز میکردند . خوشبینانه ترین تخمین ها حاکی است که مجهزترین قوای انتظامی جهان ، در پیکار خود با قاچاقچیان تنها توانسته است بین 5 تا 10 درصد از کل مواد مخدر را کشف و ضبط نماید . ارزش آموزش بهداشت و ارشاد عمومی در باره ی زیانهای اعتیاد از جمله به دلیل گسترش روز افزون آن ، خود به خود مورد تردید واقع شده است . حتی پاره ای آن را متهم ساخته اند که آن خود بیشتر موجب جلب توجه از گروه های بیخبر گردیده است ، حس کنجکاوی و رغبت و ماجراجوئی را به خاطر مواد مخدر در بسیاری از نوجوانان برانگیخته است . غیر قانونی شناختن اعتیاد ، و مجرم شمردن معتاد نیز عملا بر گرفتاری های بسیار درمانی و محافل قضائی و انتظامی افزوده است . و کم ثمری روشهای درمانی اجبار به درمان را بی نتیجه ساخته و تنوع مواد مصنوعی مخدر را به خاطر فرار از قانون دامن زده است . افزون بر این ، منع قانونی مواد مخدر ، پیدایش سندیکائی نیرومند و مجهز از تبهکاران و قاچاقچیان بین المللی را سبب شده است که پیکار با آنان خود یکی از مصیبتهای بزرگ و یاس انگیز عصر ما بشمار میرود . این ناکامی ها در فرجام ، ما را بر این میگذارد که یک بار دیگر صورت مسئله ی پیکار با اعتیاد را مد نظر درگذرانیم و از خود باز پرسیم که :؟ آیا اصلا ریشه کنی اعتیاد ، چنانکه تا کنون مصرانه و متعصبانه خواسته شده است امکان پذیر است . یا آنکه اعتیاد همانند بسیاری از کیفیتها و آسیب های بشری ، در شرائط کنونی از فرهنگ انسانی تا حدودی اجتناب ناپذیر است ؟ و تنها همانند بسیاری از بیماریهای واگیر و گسترش پذیر دیگر ، میتوان و باید آن را مهار کرد تا بیهوده دامن هرکس را آلوده نسازد ؟ (نظر بسیاری از کارشناسان این است که می گویند ؟ معتاد مجرم نیست و یک بیمار است ؛ جمله ای مصطلح که آنقدر تکرار شده است که کمتر کسی به خودش اجازه میدهد در باره درستی آن شک کند . اما آیا واقعا معتاد مجرم نیست ؟ در این باره میتوان گفت که آری معتاد یک مجرم است ، معتاد ابزاری برای قاچاقچیان و این سوداگران مرگ محسوب می گردد . سوآل ؟ در مبحث روانشناسی و جرم شناسی اگر معتاد به عنوان بیمار شناخته شود آیا هر کس که در زندگی به مشکلات و مصائبی روبرو گردید بایستی بهانه ای باشد برای گرایش به اعتیاد... نه اصلا اینگونه نیست بایستی معتاد را در حین درمان هم مجرم شناخت ) استاد جعفر محمدی در مجله عصر ایران می فرماید : هرچند آمارها حاکی از آن است که تعداد معتادان در ایران به لحاظ کمی زیاد است ولی بدتر از شمار بالای معتادان ، عمیق تر شدن کیفی اعتیادات که با ورود مواد مخدر صنعتی و محصولات جدید الظهوری مانند شیشه و امثالهم حادث شده است . 

اعتیاد در حالی روز به روز در جامعه گسترش می یابد و در همان حال " عمیق تر " میشود و قوانین و رویکردهای موجود در کشورمان نسبت به مقوله اعتیاد ، همچنان درگیر روشنفکربازی قدیمی " معتاد بیمار است نه مجرم است " این نگاه که مخالفت با آن ، همواره هجمه حامیانش را به دنبال دارد ؟ همواره باعث شده است برخورد با مقوله اعتیاد مشمول قاعده ی کج دار و مریض باشد و هیچگاه به سرانجام نرسد .

وقتی یک کار زشت و ناهنجار که در قانون جرم انگاری شده است از کسی سر بزند همواره او مجرم است و مجرم هم باید مجازات شود ، نه اینکه با بیمار نامیدنش ، مردم را در معرض خطرات گاه مرگبار او قرار دهند . ) ( نظر مشاوران حقوقی در سایت دادگران حامی هم به اتفاق این است که : اعتیاد به مواد مخدر یکی از مهمترین مشکلات و معضلات اجتماعی ، اقتصادی ، و بهداشتی است که عوارض ناشی از آن تهدیدی جدی برای جامعه ی بشری محسوب می شود و متاسفانه گسترش دامنه مصرف آن حتی قشر متفکر و تحصیل کرده را نیز در بر گرفته است . مصرف مواد مخدر همانگونه که در بالا اشاره شد ؛ تنها برای خود مصرف کننده تباهی ببار نمی آورد بلکه این خطرات متوجه سایر اقشار جامعه نیز بوده و این فساد موجب برهم خوردن و نابودی نهاد خانواده و افزایش جرم می شود . )... در پایان👇

توصیه به جوانان : اگر جوانان بخواهند از اسارت اعتیادات مضر مصون بمانند و به دام مواد مخدر از هر نوع گرفتار نشوند باید از رفت و آمد با مردم آلوده بپرهیزند و از رفاقت و مجالستشان بر حذر باشند .جوانان باید مراقبت کنند که توهمات مواد مخدر اغفال شان نکند و همواره به خاطر داشته باشند که این کامکاری موقت بدبختی و رسوایی پایداری ببار می آورد و چنین لذت کوتاه مدتی به تیره روزی و رسوائی دائمی اش نمی ارزد . خلاصه بحث آنکه شرابخواری و قماربازی و استعمال مواد مخدر از تفریحات و سرگرمی های مضر و زیانبخش است . جوانی که در اوقات فراقت پیرامون آنها می گردد و خویشتن را آلوده میکند باید بداند با این عمل راه هلاکت و تباهی را در پیش گرفته و با دست خود بنای سعادت خویش را ویران می سازد...

https://civilca.com/note/665

نویسنده : سعید کیوانپور

منبع

مبانی جرم شناسی دکتر مهدی کی نیا جلد2

استاد فلسفی