الگوی توزیع اندازه رسوبات هامون هیرمند

یکی از خشک ترین مناطق جهان که تحت تاثیر طوفانهای شن و غبار قرار گرفته ، سیستان در جنوب شرقی ایران است که منابع آبی کم و اکوسیستم های شکننده آن نسبت به تغییرات اقلیمی بسیار حساس هستند. با این حال، اطلاعات بسیار کمی در مورد وضعیت رسوبات در تالاب هامون هیرمند در استان سیستان و بلوچستان به عنوان منبع گردوغبارهای سیستان در دسترس است که درک ما را از دینامیک گرد و غبار بادی و مکانیسم های حرکت رسوب محدود می کند. هدف اصلی پژوهش حاضر شناسایی الگوی توزیع رسوبات بستر تالاب هامون می باشد. بر این اساس پس از نمونه برداری از رسوبات بستر تالاب ذرات ریزتر از ۶۳ میکرون توسط الک و روش لیزری بوسیله دستگاه مدل (Laser Scattering Particle Size distribution Analyzer (Horiba -LA۹۵۰) مورد دانه سنجی قرار گرفتند و توزیع ذرات رسوباتی بررسی شدند. نتایج نشان داد که ذرات کلوئیدی در جنوب محدوده مورد مطالعه در هامون هیرمند بیشترین فراوانی را در ذرات رسی این نمونه ها دارند. همچنین بدلیل بادی بودن سیستم تغذیه در غرب و جنوب غربی منطقه مورد مطالعه ، ذرات ریز و کلوئیدی بیشترین میزان را در این محدوده دارند و در مرکز محدوده مطالعاتی و مخصوصا دریاچه هامون به دلیل چند منشا بودن سیستم آوردهای رسوبی ، محدوده وسیع تری از ذرات از نظر اندازه را در بر میگیرد. شیوه توزیع ذرات رسی در محدوده مورد مطالعه نشان می دهد که برخاستگاه رسوبات از دو منطقه در افغانستان (توزیع در شرق) و یک برخاستگاه داخلی (شمال غرب و جنوب غرب) می باشد. این یافته ها می تواند به بهبود مدیریت فرسایش بادی در مناطق منبع رسوب کمک کند.