بازبینی احکام نفقه زوجه در آینه عهده و ذمه

نظر اغلب حقوق دانان و مشهور فقها بر این است که تفاوت جوهری نفقه زن و نفقه اقارب در وضعی وتکلیفی بودن احکام آن دو می باشد. ایشان از این تفاوت نتیجه گرفته اند که ماهیت نفقه زن دین بوده و برذمه تعلق خواهد گرفت، درحالی که نفقه اقارب تکلیف بوده و متعلق عهده است.بازخوانی ماهیت نفقه و درک مبانی آن با توجه به تفاوت مفاهیمی چون ذمه و عهده و حق و ملکدریچه های جدیدی برای بازبینی احکام اعمال حقوقی مربوط به نفقه خواهد گشود. همچنین بررسی دقیقمفهوم نفقه می تواند در شناخت بهتر جایگاه تعابیری از قبیل تعهد تخییری، تعهد به تملیک و اسقاط ما لمیجب موثر افتد. دیدگاه نگارنده این مقاله برخلاف نظر مشهور آن است که نفقه زن ماهیتا دین نبوده ومبنای ضمان مرد به پرداخت، حق الطاعه زن بوده، نه تمکین وی در معنای خاص. لذا بررسی موضوعاتی ازقبیل انتقال نفقه زوجه به نحو انتقال مالکیت، که در بسیاری از کتب حقوقی و فقهی مورد بررسیقرارگرفته است، موضوعا منتفی خواهد بود.