پیشینه ی همنوازی و چگونگی همنشینی سازها در تاریخ موسیقی ایران (دوره ی اسلامی تا پیش از عصر قاجار)

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 92

فایل این مقاله در 13 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JFADRAM-24-2_001

تاریخ نمایه سازی: 17 مهر 1402

چکیده مقاله:

هدف از تحقیق حاضر، مطالعه ی چگونگی همنوازی در تاریخ موسیقی ایران دوره ی اسلامی است که تعداد و همچنین چگونگی همنشینی سازها را مورد بررسی قرار می دهد. فقدان مبحث همنوازی در رسالات موسیقی، در میان مباحث متنوع نظریه پردازان قدیم نکته ای قابل تامل است که می توان به کم اهمیت بودن مقوله ی همنوازی و برتری تکنوازی در تاریخ موسیقی ایران پی برد. از معدود مواردی که به همنوازی پرداخته شده، کتاب موسیقی کبیر فارابی است که در آن صرفا مبحث دونوازی بررسی شده و تمرکز اصلی فارابی از تشریح دونوازی ها، تبیین ساختار نغمگی سازها بوده است. با بررسی نگاره ها نیز، به اهمیت تکنوازی در تاریخ موسیقی ایران پی می بریم. در میان تصاویر، بیشترین فراوانی پس از تکنوازی، مربوط به دونوازی است. در دونوازی ها، همنشینی دو نوع ساز زخمه ای و کششی، فراوان ترین ترکیب را تشکیل می دهد و کمترین فراوانی مربوط به ترکیب دو ساز کششی است. در سه نوازی ها، همنشینی دو ساز زخمه ای و یک ساز کششی فراوان ترین ترکیب هستند. تعداد سازهای ملودیک در تصاویر همنوازی ها از پنج ساز فراتر نمی رود. از یافته های تحقیق حاضر می توان دریافت قدما علاوه بر ساختار نغمگی، به تعادل سازهای زخمه ای و کششی در همنوازی ها نیز می اندیشیدند. روش تحقیق در مقاله ی حاضر، تحلیلی توصیفی و گردآوری اطلاعات، با استفاده از اسناد و منابع کتابخانه ای است.

نویسندگان

نرگس ذاکر جعفری

عضو هیات علمی/ دانشگاه گیلان

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آژند، یعقوب (۱۳۸۹)، نگارگری ایران (پژوهشی در تاریخ نقاشی و ...
  • آدامووا، ا. ت (۱۳۸۶)، نگاره­های ایرانی (گنجینه ی ارمیتاژ، سده ...
  • آقاجانی اصفهانی، حسین و اصغر جوانی (۱۳۸۶)، دیوارنگاری عصر صفویه ...
  • ابن بطلان بغدادی (۱۳۸۲)، تقویم الصحه، مترجم ناشناس، تصحیح غلامحسین ...
  • ابن سینا، حسین بن عبدالله (۱۳۹۴)، جوامع علم موسیقی از ...
  • ابن عربشاه، احمدبن محمد (۱۳۸۶)، زندگی شگفت آور تیمور، ترجمه ...
  • ابوالفرج اصفهانی (۱۳۶۸)، الاغانی، ترجمه، تلخیص و شرح از محمدحسین ...
  • ابوالفرج اصفهانی (۱۳۷۴)، برگزیده الاغانی، ترجمه، تلخیص و شرح از ...
  • ابولفضل بیهقی (۱۳۸۷)، تاریخ بیهقی، به تصحیح علی اکبر فیاض، ...
  • اسعدی، هومان (۱۳۸۳)، مطالعه ای سازشناختی در رسالات و نگاره ...
  • الئاریوس، آدام (۱۳۶۳)، سفرنامه آدام الئاریوس، ترجمه ی احمد بهپور، ...
  • امیرخان کوکبی گرجی (ن. خ)، نسخه ی خطی رساله و ...
  • اوبهی، نظام الدین علیشاه بن حاجی بوکه (۱۳۹۰)، مقدمه الاصول، ...
  • بنایی، کمال الدین بن محمد (۱۳۶۸)، رساله در موسیقی، چاپ ...
  • بی­نام (۱۳۸۴)، شاهکارهای نگارگری ایران، موزه ی هنرهای معاصر و ...
  • بینش، محمدتقی (۱۳۷۵)، تاریخ مختصر موسیقی ایران، نشر آروین، تهران ...
  • پولیاکووا، ی.آ و رحیمووا، ز. ای (۱۳۸۲)، نقاشی و ادبیات ...
  • تجویدی، اکبر (۱۳۵۲)، نقاشی ایران از کهن ترین روزگار تا ...
  • حافظ ابرو (۱۳۷۲)، زبده التواریخ، مقدمه و تصحیح سید کمال ...
  • خاکسار، علی (۱۳۹۴)، مطالعه پدیده ارکستر در فرهنگ موسیقایی معاصر ...
  • خزایی، محمد (۱۳۶۸)، کیمیاینقش، انتشارات حوزه هنری، تهران ...
  • خوارزمی، محمد بن احمد (۱۳۴۷)، مفاتیح العلوم، ترجمه ی حسین ...
  • خواند میر، غیاث الدین بن همام الدین حسینی (۱۳۶۲)، تاریخ ...
  • درویشی، محمدرضا (۱۳۷۳)، نگاه به غرب: بحثی در تاثیر موسیقی ...
  • دلاواله، پیترو، (۱۳۸۰)، سفرنامه پیترو دلاواله، جلد اول، ترجمه ی ...
  • ذاکر جعفری، نرگس (۱۳۹۶)، حیاتسازهادرتاریخموسیقاییایرانازدورهایلخانیانتاپایانصفوی، انتشارات ماهور، تهران ...
  • رستم الحکما، محمد هاشم آصف (۱۳۸۲)، رستم التواریخ (سلاطین سلسله ...
  • رهبر،ایلناز و هومان اسعدی (۱۳۹۱)، جایگاه بانوان موسیقی­دان در دوره ...
  • سمسار، محمدحسن (۱۳۷۹)، کاخگلستان (گزینه­ایازشاهکارهاینگارگریوخوشنویسی)، انتشارات زرین وسیمین، تهران ...
  • سودآور، ابوالعلاء (۱۳۸۰)، هنر دربارهای ایران، ترجمه ی ناهید محمد ...
  • صفی الدین ارموی، عبدالمومن (۱۳۸۰)، کتاب الادوار فی الموسیقی، به ...
  • صفی الدین ارموی، عبدالمومن (۱۳۸۳)، رساله ی شرفیه، به خط ...
  • عبدالقادر مراغی (۱۳۴۴)، مقاصدالالحان، به اهتمام تقی بینش،: بنگاه ترجمه ...
  • عبدالقادر مراغی (۱۳۶۶)، جامع الالحان، به اهتمام تقی بینش، موسسه ...
  • عبدالقادر مراغی (۱۳۷۰)، شرح ادوار (با متن ادوار و زوائدالفوائد)، ...
  • عبدالمومن بن صفی الدین (۱۳۴۶)، رساله موسیقی بهجت الروح، با ...
  • فارابی، محمد بن محمد (۱۳۷۵)، الموسیقی الکبیر، ترجمه ی آذرنوش ...
  • فارابی، محمد بن محمد (۱۳۹۲)، الموسیقی الکبیر، ترجمه ی مهدی ...
  • فاطمی، ساسان (۱۳۹۳)، سیر نفوذ موسیقی غربی به ایران در ...
  • قطب الدین شیرازی، محمود بن مسعود (۱۳۸۷)، رساله ی موسیقی ...
  • کاشانی، حسن (۱۳۷۱)، سه رساله ی فارسی در موسیقی (کنزالتحف)، ...
  • کمپفر، انگبرت (۱۳۶۰) سفرنامه کمپفرت، ترجمه ی کیکاووس جهانداری، شرکت ...
  • کریم اف، کریم (۱۳۸۵)، سلطان محمد و مکتب او؛ مکتب ...
  • کنبی، شیلا (۱۳۸۱)، نگارگری ایرانی، ترجمه ی مهناز شایسته فر، ...
  • کنبی، شیلا (۱۳۸۶)، عصر طلایی هنر ایران، ترجمه ی حسن ...
  • کورکیان، ا. م و سیکر، ژ. پ (۱۳۸۷)، باغهای خیال، ...
  • گری، بازیل (۲۵۳۵)، نگاهی به نگارگری در ایران، ترجمه ی ...
  • مشحون، حسن (۱۳۸۰)، تاریخ موسیقی ایران، فرهنگ نشر نو، تهران ...
  • میثمی، سید حسین (۱۳۸۹)، موسیقی عصر صفوی، موسسه تالیف، ترجمه ...
  • نجفی، محمدباقر (۱۳۷۶)، شاهنامه های ایران، سفارت جمهوری اسلامی ایران، ...
  • نجفی، محمدباقر (۱۹۸۹)، آثار ایران در مصر، آکادمی علوم اسلامی، ...
  • ولش، استوارت کری (۱۳۸۴)، نقاشی ایرانی؛ نسخه نگاره های عهد ...
  • Ashrafi, M.M (۱۹۷۴), Persian Tajik Poetry in XIV- XVII centuries ...
  • Bahari, Ebadollah (۱۹۹۷), Bihzad: Master of Persian Painting,I. B. Tauris ...
  • Brancaccio, Palazzo (۱۹۵۶), Mostra D’Arte Iranica (Exhibition of Iranian Art,“Silvana” ...
  • Brend, Barbara (۱۹۹۴), Islamic Art, British Museum Press, London ...
  • Canby, Shila. R (۲۰۰۹), Shah `Abbas. The Remaking of Iran, ...
  • Ekhtiar, Maryam (۲۰۱۱), Masterpieces from the department of Islamic Art ...
  • Ferrier, R.W (۱۹۸۹), The Arts of Persia, Yale University Press, ...
  • Firdawsi (۲۰۱۱), The Shahnama of Shah Tahmasp: the Persian book ...
  • Grabar, Oleg (۲۰۰۹), Masterpieces of Islamic Art: the decorated page ...
  • Maslenitsyna, S (۱۹۷۵), Persian Art: In the Collection of the ...
  • Papadopoulo, Alexandre (۱۹۷۶), L'Islam et l'art Musulman, Published by Lucien ...
  • Robinson, B.W (۱۹۷۶), Islamic Painting and the Arts of the ...
  • Suleimanova, Fazila & S.C. Cand (۱۹۸۵), Miniatures, Illuminations of Nizami’s ...
  • نمایش کامل مراجع