بررسی پتانسیل تولید رواناب در حوضه های آبخیز کوچک (مطالعه موردی: حوضه آبخیز سنگانه کلات)

تعیین آستانه شروع رواناب از آنجا که به برآوردهای دقیق تر سیل طراحی و تخمین پتانسیل تولید رواناب کمک می کند و در استفاده بهینه و مدیریت نزولات نقش دارد، حایز اهمیت است. در این تحقیق وقایع بارش و رواناب طی سال های آبی ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۰ در حوضه آبخیز سنگانه کلات مورد اندازه گیری قرار گرفت. بارش توسط یک دستگاه باران نگار و رواناب با استفاده از تعداد پنج دستگاه لیمنوگراف که چهار مورد از آنها در خروجی زیر حوضه ها و یک مورد در خروجی حوضه اصلی نصب شده است، ثبت گردید. از مجموع ۱۲۸ واقعه ثبت شده ۸ واقعه منجر به جاری شدن رواناب گردید. با توجه به تعریف آستانه شروع رواناب (مقداری از بارش که خاک سطحی را به مرحله ای از رطوبت می رساند که بعد از آن رواناب جاری می شود( مشخص گردید که کمترین مقدار آستانه شروع رواناب در زیر حوضه ها حدود ۱ میلی متر و در حوضه اصلی ۲/۲ میلی متر می باشد. از این رو بررسی تک واقعه های بارندگی از اهمیت زیادی برخوردار است و در نظر گرفتن بارندگی تجمعی ماهانه و سالانه و ضریبی از آن به عنوان رواناب می تواند خطای زیادی را به همراه داشته باشد. بررسی حجم رواناب جاری شده در مدت اجرای طرح نشان می دهد که با توجه به عوامل فیزیوگرافی، خاک و پوشش گیاهی زیر حوضه ها، پتانسیل تولید رواناب در آنها متفاوت می باشد. بر اساس بررسی های انجام شده، با توجه به مساحت زیر حوضه ها، پتانسیل تولید رواناب در زیر حوضه های A۱ تا A۴ و S به ترتیب برابر ۱۱۶، ۱۱، ۲۶، ۲۸ و ۲۵ متر مکعب در هکتار، در سال می باشد.