نقش خودتنظیمی هیجانی و باورهای انگیزشی درتاب آوری تحصیلی نوجوانان: مطالعه مروری

دانش آموزان تاب آور ازنظر تحصیلی، میزان بالایی از عملکرد، انگیزه و مدیریت هیجان در مواجهه با شرایط و رویدادهای استرس زا برخوردارند و این امر ممکن است میزان خطر افت تحصیلی آن ها را کاهش دهد. هدف مطالعه حاضر مرور پژوهش هایی است که نقش خودتنظیمی هیجانی و باورهای انگیزشی در تاب آوری تحصیلی را موردبررسی قرار داده بودند. روش پژوهش مروری – کتابخانه ای بود. جستجوی پایگاه های اطلاعاتی علمی مانندSciencedirect، pubmed، wiley با کلیدواژه های انگلیسی Emotional Self-Regulation, Motivational Beliefs, Academic Resilience و نیز جستجوی پایگاه های اطلاعاتی ایران ی ازجمله Iran Medex، SID و بانک اطلاعات نشریات کشور با کلیدواژه های خودتنظیمی هیجانی، باورهای انگیزشی، تاب آوری تحصیلی، دانش آموزان، نوجوانان در فاصله سال ۱۳۸۰ تا ۱۴۰۲، منجر به شناسایی ۷۸۹۰ مقاله شد که پس از بررسی ۱۶ مقاله پژوهشی که به بررسی تاب آوری پرداخته بودند، با روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند. تحلیل مقالهها نشان داد که خودتنظیمی شناختی - هیجانی و باورهای انگیزشی (خودکارآمدی، ارزش گذاری درونی و عاطفه و اضطراب امتحان) به عنوان عوامل حفاظتی در ارتباط با تاب آوری تحصیلی شناخته می شوند. تاب آوری تحصیلی علاوه بر اینکه بیانگر حوزه های مفهومی خودکارآمدی و خودتنظیمی همراه با طیفی از صفات، ویژگی ها و معیارهای نگرشی است، درعین حال بر واکنش های رفتاری، شناختی عاطفی سازگار و ناسازگار نسبت به چالش ها و سختی های تحصیلی تمرکز دارد. همچنین به کارگیری خودتنظیمی شناختی رفتاری، پیش بینیکننده قدرتمند موفقیت های تحصیلی در درس های مختلف بوده و راهبردهای خودتنظیمی انگیزشی پیش بینیکننده قوی برای ادامه تحصیل هستند؛ بنابراین، خودتنظیمی هیجان، باورهای انگیزشی و مولفه های آن، عوامل تعیین کننده ای در تبیین تاب آوری تحصیلی نوجواناناند.