بازشناخت فقهی پرداخت دیه در موارد خاص از بیت المال

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 40

نسخه کامل این مقاله ارائه نشده است و در دسترس نمی باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_CLR-12-44_007

تاریخ نمایه سازی: 7 اسفند 1402

چکیده مقاله:

یکی از کارکردهای فقهی و اقتصادی بیت المال پرداخت دیه در موارد خاص است. این پژوهش درصدد است با روش توصیفی و تحلیلی به این سوال اساسی پاسخ دهد که پرداخت دیه در موارد خاص از بیت المال کدام است؟ نگارندگان تلاش نموده اند با بررسی مستندات فقهی و روایی، پرداخت دیه در موارد خاص را بررسی کنند. زیرا بیت المال نسبت به پرداخت دیه مسئولیت دارد. در این تحقیق مواردی همچون خطای قاضی، دیه شخص بی عاقله، عدم وجود بینه برای مدعی و مدعی علیه، دیه قتل به سبب ازدحام جمعیت، فرار قاتل عمدی و شبه عمدی، مقتولی که قاتلش معلوم نیست، جنایت لقیط؛ مقتول در فتنه و مقابله با شورشیان، تعارض دو اقرار در قتل، هایشات (جرح و قتل در هنگام ترس از شب و روز) و مقتول در پادگان نظامی، دفاع در مقابل تهاجم دیوانه، و جنایات نابینا احصاء گردید، که باید از بیت المال پرداخت نمود، زیرا هدف از ایجاد آن، رسیدگی به مصالح مسلمین است و طبق قاعده ی «و لا یبطل دم امرئ مسلم» حفظ خون مسلمین و جلوگیری از باطل شدن آن، از اهداف اقتصادی بیت المال می باشد.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

علی فارسی مدان

استادیار گروه حقوق و فقه مقارن دانشکده مذاهب اسلامی، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران

عنایت شریفی

دانشیار گروه معارف اسلامی دانشگاه علامه طباطبائی.تهران . ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آبی فاضل، حسن بن ابی طالب یوسفی (۱۴۱۷ق)، کشف الرموز ...
  • ابن ماجه، محمد بن یزید (۱۴۱۸ق)، سنن الحافظ ابی عبدالله ...
  • اداره کل تدوین و تنقیح قوانین و مقررات (۱۳۸۴ش)، مجموعه ...
  • ابن طاووس، علی بن موسی (۱۴۰۶ق)، فلاح السائل و نجاح ...
  • ابن منظور، محمد بن مکرم (۱۴۱۴ق)، لسان العرب، دارالفکر للطباعه ...
  • اردبیلی، احمد بن محمد (۱۴۰۳ق)، مجمع الفائده و البرهان فی ...
  • بهجت، محمد تقی (۱۴۲۸ق)، استفتاءات، دفتر حضرت آیه الله بهجت، ...
  • تبریزی، جواد بن علی(۱۴۲۶ق)، تنقیح مبانی الاحکام - کتاب القصاص، ...
  • جعفری لنگرودی، محمدجعفر (۱۳۷۷ش)، ترمینولوژی حقوق،گنج دانش، تهران ...
  • جوهری، اسماعیل بن حماد (۱۴۱۰ق)، الصحاح -تاج اللغه و صحاح ...
  • حائری، سید علی بن محمد طباطبایی (۱۴۱۸ق)، ریاض المسائل، موسسه ...
  • حلبی، ابن زهره، حمزه بن علی حسینی (۱۴۱۷ق)، غنیه النزوع ...
  • حلی، ابن ادریس، محمد بن منصور بن احمد (۱۴۱۰ق)، السرائر ...
  • حلی، یحیی بن سعید (۱۴۰۵ق)، الجامع للشرائع، موسسه سید الشهداء ...
  • حلی، جمال الدین، احمد بن محمد اسدی (۱۴۱۰ق)، المقتصر من ...
  • حلی ، مقداد بن عبد الله سیوری (۱۴۰۴ق)، التنقیح الرائع ...
  • حلی، علامه، حسن بن یوسف بن مطهر اسدی(۱۴۱۰ق)، ارشادالاذهان الی ...
  • _______________________________ (۱۴۱۳ق)، قواعد الاحکام فی معرفه الحلال و الحرام، دفتر ...
  • ________________________________ (۱۴۱۳ق)، مختلف الشیعه فی احکام الشریعه، دفتر انتشارات اسلامی، ...
  • ________________________________ (۱۴۱۱ق)، تبصره المتعلمین فی احکام الدین، موسسه چاپ و ...
  • حلی، فخر المحققین، محمد بن حسن بن یوسف(۱۳۸۷ق)، ایضاح الفوائد ...
  • خمینی، سید روح الله موسوی (بی تا)، تحریر الوسیله، موسسه ...
  • خوانساری، سید احمد بن یوسف (۱۴۰۵ق)، جامع المدارک فی شرح ...
  • خویی، سید ابو القاسم موسوی (۱۴۱۰ق)، تکمله المنهاج، نشر مدینه ...
  • ________________________ (۱۴۲۲ق)، مبانی تکمله المنهاج، موسسه احیاء آثار الامام الخوئی، ...
  • الدجیلی، خوله شاکر (۱۳۷۹ش)، بیت المال، پیدایش و تحولات آن؛ ...
  • دیلمی، سلار، حمزه بن عبد العزیز (۱۴۰۴ق)، المراسم العلویه و ...
  • راغب اصفهانی، حسین بن محمد (۱۴۱۲ق)، مفردات الفاظ القرآن- دار ...
  • روحانی، سید محمد حسینی (۱۴۲۰ق)، المرتقی الی الفقه الارقی- کتاب ...
  • روحانی ، سید صادق حسینی(۱۴۱۲ق)، فقه الصادق علیه السلام، دار ...
  • _______________________ (بی تا)، منهاج الصالحین، بی جا (نرم افزار نور)سبزواری، ...
  • شریف مرتضی، علی بن حسین موسوی (۱۴۱۷ق)، المسائل الناصریات، رابطه ...
  • _____________________________ (۱۴۱۵ق)، الانتصار فی انفرادات الامامیه، دفتر انتشارات اسلامی، قم، ...
  • شبیری زنجانی، سید موسی (۱۴۳۰ق)، رساله توضیح المسائل، انتشارات سلسبیل، ...
  • شهید اول، محمد بن مکی عاملی (۱۴۱۷ق)؛ الدروس الشرعیه فی ...
  • __________________________ (۱۴۱۰ق)، اللمعه الدمشقیه فی فقه الامامیه، دارالتراث-الدارالاسلامیه، بیروت ...
  • شهید ثانی، زین الدین بن علی عاملی (۱۴۱۳ق)، مسالک الافهام ...
  • ___________________________ (۱۴۱۰ق)، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، کتابفروشی داوری، ...
  • ________________________ (۱۴۲۲ق)، حاشیه المختصر النافع، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، قم، ...
  • صافی گلپایگانی، لطف الله (۱۴۱۷ق)، جامع الاحکام، انتشارات حضرت معصومه ...
  • صدر، سید محمد (۱۴۲۰ق)، ما وراء الفقه، دار الاضواء للطباعه ...
  • صدرحاج سیدجوادی،احمد و خرمشاهی، بهاءالدین و فانی، کامران (۱۳۸۶ش)، دایره ...
  • صدوق، ابن بابویه، محمد بن علی (۱۴۰۶ق)، ثواب الاعمال و ...
  • ___________________________(۱۴۱۸ق)، الهدایه فی الاصول و الفروع، موسسه امام هادی علیه ...
  • __________________________ (۱۳۸۵ش)، علل الشرائع، کتابفروشی داوری؛ قم، اول ...
  • __________________________ (۱۴۱۳ق)، من لا یحضره الفقیه، دفتر انتشارات اسلامی؛ قم، ...
  • صیمری، مفلح بن حسن (حسین) (۱۴۰۸ق)، تلخیص الخلاف و خلاصه ...
  • طبرسی، امین الاسلام، فضل بن حسن (۱۴۱۰ق)، الموتلف من المختلف ...
  • طرابلسی، ابن براج، قاضی، عبد العزیز (۱۴۰۶ق)، المهذب، دفتر انتشارات ...
  • طریحی، فخر الدین (۱۴۱۶ق)، مجمع البحرین، کتابفروشی مرتضوی، تهران، سوم ...
  • طوسی، ابو جعفر، محمد بن حسن (۱۴۰۰ق)، النهایه فی مجرد ...
  • ____________________ (۱۳۹۰ق)، الاستبصار فیما اختلف من الاخبار، ناشر: دار الکتب ...
  • ____________________ (۱۴۰۷ق)، تهذیب الاحکام، تحقیق خرسان، تهران، چهارم ...
  • __________________(۱۳۸۷ش)، المبسوط فی فقه الامامیه، المکتبه المرتضویه لاحیاءالآثارالجعفریه، تهران ...
  • طوسی، محمد بن علی بن حمزه (۱۴۰۸ق)، الوسیله الی نیل ...
  • عاملی، حر، محمد بن حسن (۱۴۰۹ق)، وسائل الشیعه، موسسه آل ...
  • عاملی، سید جواد بن محمد حسینی (۱۴۱۹ق)، مفتاح الکرامه فی ...
  • فاضل لنکرانی، محمد (۱۴۲۱ق)؛ تفصیل الشریعه فی شرح تحریر الوسیله؛ ...
  • فاضل هندی، محمد بن حسن (۱۴۱۶ق)، کشف اللثام و الابهام ...
  • فراهیدی، خلیل بن احمد (۱۴۱۰ق)، کتاب العین، نشر هجرت، قم، ...
  • فیض کاشانی، محمد محسن (بی تا)، مفاتیح الشرائع، انتشارات کتابخانه ...
  • کابلی، محمد اسحاق فیاض (بی تا)، منهاج الصالحین، بی جا ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب (۱۴۲۹ق)، کافی، دارالحدیث، قم، اول ...
  • مجلسی، محمد تقی (۱۴۰۶ق)، روضه المتقین فی شرح من لا ...
  • مجلسی، محمد باقر بن محمد تقی(۱۴۲۰ق)، الوجیزه فی الرجال، وزارت ...
  • _____________________ (۱۴۰۴ق)، مرآه العقول فی شرح اخبار آل الرسول، تهران، ...
  • ______________________ (۱۴۰۶ق)، ملاذ الاخیار فی فهم تهذیب الاخبار، کتابخانه آیه ...
  • محقق ثانی، علی بن حسین کرکی عاملی (۱۴۱۴ق)، جامع المقاصد ...
  • مرعشی نجفی، سید شهاب الدین (۱۴۱۵ق)، القصاص علی ضوء القرآن ...
  • مفید، محمد بن محمد (۱۴۱۳ق)، المقنعه، کنگره جهانی هزاره شیخ ...
  • منتظری، حسین علی(۱۴۲۹ق)، مجازات های اسلامی و حقوق بشر، در ...
  • مکارم، ناصر (۱۴۲۷ق)، استفتاءات جدید، انتشارات مدرسه امام علی بن ...
  • نجفی، محمد حسن (۱۴۰۴ق)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، ...
  • نجفی، کاشف الغطاء، احمد بن علی بن محمد رضا(۱۴۲۳ق)، سفینه ...
  • وحید خراسانی، حسین (۱۴۲۸ق)، منهاج الصالحین، مدرسه امام باقر علیه ...
  • Translated References Into EnglishAbi Fadel, Hassan bin Abi Talib Yusufi ...
  • _______________________ (Beta), Minhaj al-Salihin, Bija (Narm Afzar Noor) [In Arabic]Sabzwari, ...
  • Makarim, Nasser (۱۴۲۷ BC), new fatwas (Makarem), publications of the ...
  • نمایش کامل مراجع