رمان «قندیل ام هاشم» یحیی حقی؛ روایتی از زندگی در میان چالش دو فرهنگ

طی قرن گذشته، چالشی بسیار ژرف در میان اندیشمندان جهان عرب درباره تفاوتهای دو فرهنگ شرق و غرب، جریان داشته است. دامنه این گفتگوهای جدال برانگیز درادبیات معاصر عربی و به ویژه در رمان، انعکاس عمیق وگسترده داشته است. ادیب و رمان نویس معاصر مصری، یحیی حقی، در رمانی به نام «قندیل ام هاشم» (چراغ مادر هاشم) این موضوع اجتماعی، فرهنگی را بازتاب داده است. این مقاله با روش تحلیلی، توصیفی،ماجراهای این رمان را از این منظر بررسی نموده، کوشیده به این پرسش پاسخ گوید کهحقی در میان این چالش چه راهی در پیش گرفته. نتایج به دست آمده از این پژوهشگویای آن است که او، صرف نظر از باور یا عدم باورش به سنت ها و برخی خرافاتجامعه خویش، برای رهایی از این چالش، به نگاهی عملگرایانه تن داده و راهی میانه درپیش گرفته است. او در این رمان، کوشیده بین آداب و سنن مردم مصر با دنیای جدید،پیوندی متوازن و معتدل برقرار نماید. قهرمان رمان که نماد خود نویسنده است، در ابتدایحوادث، شیفته فرهنگ غرب شده و به آداب و رسوم جامعه خود پشت نموده است، اماطولی نمی کشد که او در می یابد این مسیر، او را به تقابل با فرهنگ جامعه و در نهایت به سوی ناکامی سوق می دهد در نتجیه به راهی بینابین راضی یا مجبور می گردد