بررسی فراوانی ضایعات و اقدامات درمانی در مصدومین زلزله بم ارجاع شده به بیمارستانهای نظامی و غیرنظامی تهران

مقدمه. در سحرگاه روز جمعه ۵ دی ماه ۱۳۸۲، زمین لرزه مخربی شهر بم و روستاهای پیرامون را تخریب کرد. در این رویداددر حدود۴۰۰۰۰ نفر کشته و مجروح گردیدند. دانستن شدت آسیب و نوع مشکلات مصدومینی که از زلزله بر جای مانده اند در پیش بینی اقدامات درمانی مورد نیاز ضروری است. مواد و روش کار. این مطالعه به شکل توصیفی مقطعی ( Descriptive Cross-Sectional ) و با استفاده از پرونده مصدومین ارجاع شده زلزله بم که در بیمارستانهای نظامی و غیر نظامی تهران بستری شده بودند انجام گرفته است. داده های دموگرافیک، عوارض، تشخیص، نوع آسیب، اطلاعات مربوط به پذیرش، ترخیص و انتقال، علایم حیاتی، سطح هوشیاری، اقدامات تشخیصی و درمانی انجام گرفته در اورژانس و بخش و نتیجه نهایی توسط پرسشنامه گرد آوری شد. با استفاده از شاخص های آماری توصیفی،توسط نرم افزار ۱۳ SPSS تجزیه و تحلیل اطلاعات صورت گرفته است. نتایج. از تعداد ۸۵۴ نفر از مصدومین بررسی شده، ۵۱۰ نفر (۷/۵۹%) در بیمارستانهای غیر نظامی و ۳۴۴ نفر (۳/۴۰%) در بیمارستان های نظامی بستری و در مجموع ۷/۵۴ % آنها مذکر بودند. شایعترین اقدام درمانی در اورژانس عبارت بود از: ثابت کردن اندام در ۳۸۹ نفر (۴/۵۰%) بود. از میان ۹۴۵ آسیب ایجاد شده ،شایعترین ضایعه در مصدومین را شکستگی اندام تحتانی در ۲۹۱مورد (۸/۳۰%) تشکیل می داد .در ۲۴۲ مصدوم اقدامات جراحی انجام شد . ۳۸ بیمار در بخش مراقبت های ویژه بستری شدند . میانگین شدت آسیب ( ISS ) در مصدومین ۷/۶ بود و ۹/۱۱% دارای ISS بالاتر از ۱۵ (ترومای شدید) بودند. بحث. با توجه به پیدایش درصد زیادی از آسیب های ارتوپدیک در اندامها و لگن در مصدومین ارجاع شده، پیش بینی انجام اقدامات پاراکلینیکی به خصوص در تصویرنگاری و آمادگی بیمارستان های مناطق دورتر جهت درمان مشکلات ارتوپدیک، از نکات مهم در مدیریت چنین بحرانی می باشد.