بازپژوهی در حکم فقهی «شرط عدم مهر» در نکاح

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 147

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MADA-15-26_010

تاریخ نمایه سازی: 13 اسفند 1401

چکیده مقاله:

گرچه به استناد آیه ۲۴ سوره نساء، روایات متواتر و اجماع فقها، تعیین مهریه در عقد نکاح دائم شرط نبوده و نکاح بدون ذکر مهر هم عقد کاملا صحیح است، اما گاه فرضی قابل تصور است که نه تنها مهریه اصلا در متن عقد ذکر نمی شود، بلکه نکاح به «عدم وجود مهریه» مشروط شده و عدم مهر از سوی یکی از زوجین یا هر دو شرط می شود. حال پرسش این است که اساسا «شرط عدم مهر» در نکاح چه حکمی دارد و بالتبع تاثیر آن در صحت و بطلان عقد نکاح چیست؟ نوشتار حاضر با استفاده از روش توصیفی تحلیلی تلاش کرده است به رغم نظر مشهور فقهی که چنین شرطی را باطل می داند، ضمن نقد و رد مستندات حکم به بطلان از قبیل آیات و روایات، با ارائه ادله اثباتی، علاوه بر تضعیف دیدگاه مشهور، به این نتیجه دست یابد که شرط عدم مهر در نکاح صحیح بوده و یا حداقل خالی از قوت نیست؛ و این همان یافته اصلی تحقیق است.

نویسندگان

حمید مسجدسرائی

دانشیار دانشگاه سمنان

سید رسول موسوی

دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه سمنان

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم ...
  • ابن منظور افریقی مصری، ابوالفضل جمال الدین محمد بن مکرم، ...
  • امامی، سیدحسن، حقوق مدنی، تهران، اسلامیه، بی تا ...
  • انصاری، مرتضی بن محمدامین، کتاب النکاح، قم، کنگره جهانی بزرگداشت ...
  • حر عاملی، محمد بن حسن، تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل ...
  • حسینی سیستانی، سیدعلی، منهاج الصالحین، چاپ پنجم، قم، دفتر آیهالله ...
  • خوانساری، سیداحمد بن یوسف، جامع المدارک فی شرح المختصر النافع، ...
  • زحیلی، وهبه بن مصطفی، الفقه الاسلامی و ادلته، چاپ دوم، ...
  • سید مرتضی علم الهدی، علی بن حسین موسوی، المسائل الناصریات، ...
  • شبیری زنجانی، سیدموسی، کتاب نکاح، قم، رای پرداز، ۱۴۱۹ ق ...
  • صادقی تهرانی، محمد، الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن و السنه، ...
  • صادقی مقدم، محمدحسن، محمد صادقی، سیدرضا امیری سرارودی، «ماهیت و ...
  • صافی گلپایگانی، لطف الله، هدایه العباد، قم، دار القرآن الکریم، ...
  • صفایی، سیدحسین، و اسدالله امامی، مختصر حقوق خانواده، چاپ چهاردهم، ...
  • طباطبایی بروجردی، سیدحسین، جامع احادیث الشیعه، تهران، فرهنگ سبز، ۱۳۸۶ ...
  • طباطبایی حائری، سیدعلی بن محمدعلی، ریاض المسائل فی بیان الاحکام ...
  • طریحی، فخرالدین بن محمد، مجمع البحرین، چاپ سوم، تهران، کتابفروشی ...
  • طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن، الاستبصار فیما اختلف من الاخبار، ...
  • همو، التبیان فی تفسیر القرآن، تحقیق احمد قصیر عاملی، بیروت، ...
  • همو، المبسوط فی فقه الامامیه، چاپ سوم، تهران، المکتبه المرتضویه ...
  • همو، تهذیب الاحکام، چاپ چهارم، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۴۰۷ ...
  • عاملی جبعی (شهید ثانی)، زین الدین بن علی، الروضه البهیه ...
  • همو، مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام، قم، موسسه معارف ...
  • علامه حلی، ابومنصور جمال الدین حسن بن یوسف بن مطهر ...
  • همو، قواعد الاحکام فی معرفه الحلال و الحرام، قم، دفتر ...
  • فاضل هندی، بهاءالدین محمد بن حسن اصفهانی، کشف اللثام و ...
  • قربان نیا، ناصر و همکاران، بازپژوهی حقوق زن (بررسی قوانین ...
  • قلعه جی، محمد رواس، معجم لغه الفقهاء؛ عربی انکلیزی افرنسی، ...
  • کاتوزیان، ناصر، دوره حقوق مدنی خانواده، چاپ هشتم، تهران، شرکت ...
  • همو، قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی، چاپ سی و ...
  • محقق داماد، سیدمصطفی، بررسی فقهی حقوق خانواده (نکاح و انحلال ...
  • مشکینی، علی، مصطلحات الفقه، تحقیق حمید احمدی جلفایی، قم، دار ...
  • مظفر، محمدرضا، اصول الفقه، چاپ چهاردهم، قم، بوستان کتاب، ۱۳۹۳ ...
  • مفید، محمد بن محمد بن نعمان عکبری بغدادی، المقنعه، قم، ...
  • مکارم شیرازی، ناصر، کتاب النکاح، قم، مدرسه الامام علی بن ...
  • منتظری مقدم، حامد، «گونه های ازدواج در عصر جاهلی»، مجله ...
  • موسوی خمینی، سیدروح الله، تحریر الوسیله، قم، دار العلم، بی ...
  • موسوی سبزواری، سیدعبدالاعلی، مهذب الاحکام فی بیان الحلال و الحرام، ...
  • مهرپور، حسین، مباحثی از حقوق زن، چاپ پنجم، تهران، اطلاعات، ...
  • مهریزی، مهدی، شخصیت و حقوق زن در اسلام، چاپ دوم، ...
  • نجاشی، ابوالحسن احمد بن علی بن احمد بن عباس، فهرست ...
  • نجفی، محمدحسن بن باقر، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، ...
  • نمایش کامل مراجع