تاثیر سویه ­های مختلف باکتری حل کننده فسفات Pseudomonas putida بر کمیت و کیفیت علوفه ارقام سورگوم در ورامین

      به منظور بررسی اثر دو سویه ازPseudomonas putida  بر کمیت و کیفیت علوفه سه رقم سورگوم، آزمایشی در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران (ورامین) اجرا شد. بیشترین عملکرد علوفه تر و خشک، درصد قابلیت هضم علوفه خشک و درصد پروتئین خام در تیمار واجد باکتری سودوموناس سویه ۱۶۸ و بالاترین درصد کربوهیدرات محلول در آب در تیمار واجد باکتری سودوموناس سویه ۴۱ به دست آمد. بیشترین درصد فیبر نامحلول و درصد خاکستر نیز به ترتیب در تیمار شاهد و تیمار حاوی ترکیبی از دو باکتری بود. بیشترین عملکرد علوفه تر و علوفه خشک و درصد پروتئین خام را رقم جامبو به خود اختصاص داد و بیشترین درصد قابلیت هضم علوفه خشک و درصد کربوهیدرات محلول در آب در رقم اسپیدفید مشاهده شد. تیمار تلقیح بذر با P. putida strain ۱۶۸ در اکثر صفات مورد بررسی دارای بالاترین میزان بود و کمترین آنها در تیمار ترکیبی از دو باکتری مشاهده شد. یافته های این تحقیق نشان داد که دو سویه باکتری حل کننده فسفات با یکدیگر اثر آنتاگونیستی دارند، هر چند که تلقیح بذر با هر یک از آنها به تنهائی (به­خصوص سویه ۱۶۸) به دلیل جذب عناصر غذائی و نیز تحریک رشد گیاه بر اثر ترشح متابولیت­های ثانویه می­تواند منجر به افزایش عملکرد گیاه شود.