بررسی مچاله شوندگی در تودهسنگهای مسیر تونل انتقال آب گلاب

اولین گام در طراحی تونل، بررسی وضعیت زمین از لحاظ پتانسیل مچالهشوندگی و یا همگرائی وابسته به زمان در ضمن حفاری تونل است. میزان اثر این پدیده به خواص زمینشناسی، میدان تنش، جریان آب زیرزمینی، فشارآب منفذی و خواص ژئوتکنیکی تودهسنگها بستگی دارد. شکست پوشش تونل، تغییرشکل مقطع تونل تحت اثر بارهای زیاد و در نهایت خزش وابسته به زمان، از جمله آثار پدیده مچالهشوندگی است. بنابراین این پدیده میتواند موجب تحمیل هزینهها، تأخیر در روند اجرای پروژه و تخریب پوشش بتنی حین بهرهبرداری تونل شود. تونل انتقال آب گلاب با طول حدود 11 کیلومتر و قطر حفاری 4/2 متر، بخشی از طرح آبرسانی به شهرهای کاشان و اصفهان است که از محل سد تنظیمی زایندهرود تا دشت کرون در نزدیکی شهر تیران امتداد دارد. با توجه به اینکه بخش عمدهای از مسیر تونل از میان سنگهای دگرگونی ضعیف و آبدار باروباره زیاد میگذرد، بنابراین در عبور تونل از این نواحی، باید مخاطرات ناشی مچالهشوندگی به طور جدی مدنظر قرار گیرد. در این مقاله ابتدا با استفاده از برداشت های زمی نشناسی، مطالعات ژئوفیزیک و گمانه های حفاری شده، تونل پهن هبندی شده سپس با استفاده از روشهای تجربی و نیمه تجربی سین، گوئل، جتوا،آیدان، بارلا، هوک و روش انجمن بینالمللی مکانیک سنگ، پتانسیل مچالهشوندگی برای هر پهنه ارزیابی وبحث شده است. نتایج، شرایط مچاله شوندگی ضعیف تا متوسط را برای تونل مذکور پیشبینی کرده است.