الهیات سلبی قاضی سعید قمی و معضل تعطیل

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 171

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_SCJA-21-1_006

تاریخ نمایه سازی: 22 شهریور 1400

چکیده مقاله:

بنابر الهیات سلبی قاضی سعید، خداوند فاقد هرگونه صفتی اعم از صفت عین ذات یا زائد بر ذات است و بین او و مخلوقاتش هیچ گونه سنخیتی نیست، لذا الفاظی که بر خالق و مخلوق حمل می شوند در مخلوقات دارای معنای ایجابی هستند اما در خداوند معنای سلبی می دهند، به عنوان مثال، موجود بودن او همان معدوم نبودن اوست. لذا ما از او هیچ گونه درکی جز درک سلبی نمی توانیم داشته باشیم. اما نداشتن هیچ گونه درک ایجابی از خداوند، ممکن است به تعطیل منجر شود. هدف از این نوشتار، بیان راهکارهای قاضی سعید برای حل این مشکل و ارزیابی این نکته است که آیا این راهکارها منطقا توان حل مسئله تعطیل در اندیشه او را دارند؟ قاضی سعید برای حل این مشکل، چهار راه حل ارائه داده است: ۱. جانشینی معرفت سلبی به جای معرفت ایجابی؛ ۲. مطرح کردن خداوند به عنوان بخشنده صفات نه متصف به آنها؛ ۳. خداوند ثبوت دارد نه وجود و نه عدم، و ما این ثبوت را درک می کنیم، اما این درک نیز فقط ثبوت دارد و مخلوق قوای ادراکی ما نیست؛ ۴. جانشینی درک ایجابی از اسماء و صفات به جای درک ایجابی از ذات خداوند. ارزیابی عقلی این راه حل ها نشان می دهد که هیچ یک توان حل معضل تعطیل در اندیشه توحیدی قاضی سعید قمی را ندارند.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

شمس الله سراج

عضو هیئت علمی دانشگاه ایلام

جواد نظری

دانشجوی دکتری فلسفه دانشگاه ایلام

مجید ضیایی

عضو هیئت علمی دانشگاه ایلام

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • عربی، محیی الدین، الفتوحات المکیه، ج۱، بیروت، دار الصادر ...
  • ایجی، میرسید شریف، شرح المواقف، ج۸، قم، الشریف الرضی، ۱۳۲۵ق ...
  • ایزوتسو، توشیهیکو، مفاتیح الفصوص، ترجمه حسین مریدی، کرمانشاه، انتشارات دانشگاه ...
  • ۱۳۸۵ ...
  • ربانی گلپایگانی، علی، ایضاح الحکمه فی شرح بدایه الحکمه، ترجمه ...
  • بیروت، دار التیار الجدید، ۱۴۱۹ق ...
  • سبحانی، جعفر، محاضرات فی الالهیات، چ۱۱، قم، موسسه امام صادق ...
  • طباطبایی، سیدمحمدحسین، نهایه الحکمه، ج۲، چ۷، قم، موسسه النشر الاسلامی، ...
  • علامه حلی، کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، چ۴، قم، ...
  • قمی، قاضی سعید، شرح الاربعین، تهران، میراث مکتوب، ۱۳۷۹ ...
  • _____، شرح توحید الصدوق، ج۱و۲و۳، چ۳، تهران، انتشارات وزارت فرهنگ ...
  • اسلامی، ۱۳۸۶ ...
  • قیصری رومی، محمد داوود، شرح فصوص الحکم، با مقدمه، تصحیح ...
  • آشتیانی، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۷۵ ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۱، قم، دار الحدیث، ۱۳۸۷ ...
  • مدرس مطلق، سیدمحمدعلی، مکتب فلسفی اصفهان، تهران، موسسه تالیف، ترجمه ...
  • هنری، ۱۳۸۹ ...
  • مصباح یزدی، محمدتقی، آموزش عقائد، تهران، شرکت چاپ و نشر ...
  • نمایش کامل مراجع