تکون مابعدالطبیعه: بررسی سه رهیافت هایدگر به مابعدالطبیعه در دوره چرخش

یکی از درونمایههای اصلی اندیشه هایدگر بررسی تکون مابعدالطبیعه است که در راستای پرسش بنیادین در دوره موسوم به «چرخش»، از اهمیت محوری برخوردار میشود. در این مقاله به سه رهیافت هایدگر در باب تکون مابعدالطبیعه در این دوره خواهیم پرداخت. هایدگر این سه رهیافت را در سه کتاب مختلف تحت عنوان «کانت و مسئله مابعدالطبیعه»، «مابعدالطبیعه چیست؟» و «آموزه افلاطون در باب حقیقت» ارائه میدهد. در «کانت و مسئله مابعدالطبیعه» با تفسیر خاص کانت و بر اساس مفهوم استعلا این کار را انجام میدهد. در «مابعدالطبیعه چیست؟» با بحث از مفهوم عدم و حال هیبت و در «آموزه افلاطون در باب حقیقت» با تفسیر تمثیل غار در «جمهوری» افلاطون به این موضوع میپردازد. با اینکه زمان انتشار این سه کتاب به هم نزدیک است، اما وی با سه رهیافت یا به عبارت بهتر، سه بحث ظاهرا متفاوت سعی میکند تا ریشههای مابعدالطبیعه را جستوجو کند. در دو کتاب اول وی در راستای طرح کانتی، هنوز در پی تاسیس اساسی برای مابعدالطبیعه است و ریشه آن را در خود دازاین میجوید، اما در کتاب اخیر به دنبال فراهم کردن مقدمات گذر از مابعدالطبیعه است و آن را یکسره فراموشی هستی میداند و طرح نظریه ایده توسط افلاطون را نقطه آغاز مابعدالطبیعه و فراموشی هستی تلقی میکند. در این مقاله سعی میشود ضمن بیان رهیافتی کلی، این سه رهیافت معرفی شوند و ضمن معرفی، اشتراک و اختلاف آنها با یکدیگر ارائه شود.