آیا میتوان درباره نفس استعلایی حکم اخلاقی صادر کرد؟ معضل اخلاق در رساله منطقی-فلسفی
محل انتشار: فصلنامه حکمت و فلسفه، دوره: 15، شماره: 60
سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 157
فایل این مقاله در 31 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_WPH-15-60_007
تاریخ نمایه سازی: 8 اردیبهشت 1400
چکیده مقاله:
ویتگنشتاین در صفحات پایانی رساله منطقی-فلسفی به موضوع اخلاق میپردازد. وی در رساله و دفترچه یادداشتها میکوشد با فروکاهش مفهوم خوبی به مفهوم خوشکامی و سپس با تعریف خوشکامی به هماهنگی با جهان و پذیرش آن در کلیتش تصویری از «موضوع» اخلاق به دست دهد. در رساله، ویتگنشتاین نفس در معنای تجربیاش را از نفس در معنای مابعدالطبیعیاش جدا میکند؛ از این دو تنها نفس تجربی با جهان در رابطه علی است. پس از این گام وی نفس تجربی مورد پژوهش روانشناسی و کنشهایش را از بحث اخلاق کنار میگذارد. به نظر ویتگنشتاین اراده نفس مابعدالطبیعی و رویکردش به جهان (پذیرفتن یا رد جهان) یگانه موضوع موجه برای حکم اخلاقی است. استدلال خواهم کرد که چنین راهبردی به معضل بزرگی دچار است: ذهن تنها زمانی میتواند رویکرد پذیرش/ ناپذیرفتن را به جهان اتخاذ کند و از این راه موضوع حکم اخلاقی واقع شود که در ارتباطی علی با جهان باشد. حال مشکل در آن است که ذهن مابعدالطبیعیای که یکسر مستقل از جهان است نمیتواند آن را بپذیرد یا رد کند. در پایان با اشاره به آرای مگینیس (۲۰۰۲) و بکستروم (۲۰۱۸) نشان خواهم داد که چگونه این معضل مفسران رساله را نیز سردرگم کرده است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
رضا مثمر
استادیار فلسفه، موسسه آموزش عالی علوم شناختی (پژوهشکده علوم شناختی)، تهران، ایران.
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :