سبک زندگی اخلاقی در تعامل با قابلیّت های محیط در محلات سنتی ایران (مورد مطالعه: محلهِ تاریخی عزب دفتریلر تبریز)

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 501

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ATJIK-4-8_007

تاریخ نمایه سازی: 19 اسفند 1399

چکیده مقاله:

بیان مساله: دستیابی به سبک و شیوهِ زندگی اخلاقی، مسئله‌ای بسیار پیچیده‌است که مطابق رویکرد امکان‌دهندگی محیطی یکی از ریشه‌های آن‌را می‌توان، در تعامل و ارتباطِ میان محیط و ساحاتِ وجودی انسان جستجوکرد. انسان در هر محیطی به‌دنبال بهره‌گیریِ حداکثری از قابلیت‌های موجود آن محیط در جهت پاسخ به انواع متعدد نیازهای فردی و اجتماعی خود بوده و سعی می‌کند محیط اطراف خود را هم‌راستا با نیازهای وجودی خویش در جهت مطلوب‌تر کردن زندگی، تغییر‌دهد. سوال تحقیق: سوالات تحقیق "ارتباط قابلیت‌های محیط با سبک زندگی اخلاقی چگونه قابل تبیین است؟" و"محلات سنتی در راستای تحقّق سبک زندگی اخلاقی چگونه عمل می‌کنند؟"، می‌باشند. اهداف تحقیق: هدف پژوهش، شناسایی و ارتباط قابلیت‌های محیط و ساحاتِ وجودی انسانی در جهت دستیابی به سبک زندگی اخلاقی می‌باشد. روش تحقیق: روش تحقیق در پژوهش، با پیش‌فرض رویکرد امکان‌دهندگی محیطی، دو روش "توصیفی – تحلیلی" و "پژوهش‌موردی"، می‌باشد. مهم ‌ترین یافته‌ها و نتیجه‌گیری تحقیق: مطالعات نظری حاکی از این است که ساحات انسانی شامل ساحات درونی (عقیده و باور- احساسات، عواطف و هیجانات- اراده و خواسته) و ساحات بیرونی (گفتار- کردار) در تعامل با قابلیت‌های محیط (فیزیکی، اجتماعی و نمادین) از طریق تاثیرگذاری بر متغییرهای شکل‌دهنده به سبک‌ زندگی (میدان، سرمایه، منش، عمل، نماد، طبقه، قریحه) بستر لازم جهتِ امکان تحقق، ثبات و رواج و نهادینه‌ شدن سبک زندگی اخلاقی را مهیّا می‌سازد. جهتِ اعتبار‌سنجی الگوی نظری تحقیق با انتخاب یک محلهِ سنتی در شهر تبریز و جامعه آماری 200 نفر از ساکنان این محله، به‌روش تحلیل عامل تأییدی به بررسی تأثیرگذاری قابلیت‌های محیطی بر ساحات وجودی انسان پرداخته‌شد. اعتبارسنجی مطالعات نظری در محلهِ سنتی عزب دفتریلر تبریز حاکی از این است که تعامل میانِ قابلیت فیزیکی محیط با ساحتِ احساسات، عواطف و هیجانات در سطح کلان (سطح محله) و ساحت اراده و خواسته در سطح خرد(سطح خانه) بسترِ لازم، جهت امکان تحقق سبک زندگی اخلاقی در فرد و جامعه فراهم می‌گردد. همچنین تعامل میانِ قابلیت اجتماعی محیط با ساحتِ گفتار و کردار در سطح کلان (سطح محله) و ساحت اراده و خواسته در سطح خرد (سطح خانه) زمینهِ لازم جهتِ ثبات سبک زندگی اخلاقی در خانه و اجتماع و تبدیل آن به عادتِ فردی و اجتماعی را منجر‌می‌شود و درنهایت، تعامل میانِ قابلیت نمادین محیط با ساحتِ احساسات، عواطف و هیجانات در سطح کلان (سطح محله) و ساحت اراده و خواسته در سطح خرد (سطح خانه) زمینهِ لازم جهتِ رواج و نهادینه شدن سبک زندگی اخلاقی در بین اعضای خانواده و افراد جامعه را مهیّا می‌سازد.

نویسندگان

مینو قره بگلو

دانشیار دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنراسلامی تبریز، تبریز، ایران

مهتاب هاشمی آقاجری

دانشجوی کارشناسی ارشد معماری اسلامی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، ایران

محمد علی کی نژاد

استاد گروه معماری و شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، ایران

حامد بیتی

استادیار دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم ...
  • نهج البلاغه ...
  • ابراهیمی، غلامرضا و سلطان‌زاده، حسین و کرامتی، غزال. 1396. بازتاب ...
  • احمدی، قادر و نادری‌‌کروندان، سونیا. 1392. مطالعه تطبیقی کیفیت زندگی ...
  • آزاد‌ارمکی، تقی و شالچی، وحید. 1384. دو جهان ایرانی: مسجد ...
  • تنهایی‌حسین، ابوالحسن و خرمی، شمسی. 1388. بررسی رابطه جامعه شناختی ...
  • حجت، عیسی و آقالطیفی، آزاده. 1389. تأملی در نقش مخاطب ...
  • حجت، عیسی و مظفر، فرهنگ و سعادتی، سیده پوراندخت. 1396. ...
  • حقی، احمد و صفایی‌مقدم، مسعود و مرعشی، سیدمنصور و حسین‌زاده، ...
  • دانشپور، سید عبدالهادی و سپهری‌مقدم، منصور و چرخچیان، مریم. 1388. ...
  • دانشگرمقدم، گلرخ و اسلامپور، مرمر. 1390. تحلیل نظریه قابلیت محیط ...
  • سامه، رضا .1394. معماری و کیفیت زندگی انسان در نظام ...
  • شاهچراغی، آزاده و بندرآباد، علیرضا .1394. محاط در محیط:کاربرد روانشناسی ...
  • شریفی، احمدحسین. 1391. سبک زندگی به عنوان شاخصی برای ارزیابی ...
  • شیرازی، سیده مهسا و سلطان‌زاده، حسین و حبیب، فرح. 1397. ...
  • طالب‌تاش، عبدالمجید .1386. آموزه‌های قرآن، مهم‌ترین نیاز انسان معاصر. علوم ...
  • عموری، نعیم و باوان‌پوری، مسعود .1393. تبیین و بررسی اراده ...
  • عینی‌فر، علیرضا. 1379. عوامل انسانی-محیطی مؤثر در طراحی مجموعه‌های مسکونی. ...
  • غیاثی، غلامرضا .1392. عوامل و مراحل تکوّن رفتار اخلاقی در ...
  • فاضلی، محمد .1382. مصرف و سبک زندگی. قم:صبح صادق. ...
  • گروت، لینرا و وانگ، دیوید. 1384. روش‌های تحقیق در معماری. ...
  • لنگ، جان .1386. طراحی‌شهری، گونه‌شناسی رویه‌ها و طرح‌ها. ترجمه سیدحسین ...
  • مداحی، سیدمهدی و معماریان، غلامحسین. 1397. خوانش پیوند سازمان‌فضایی خانه ...
  • مجدی، علی اکبر و صدرنبوی، رامپور و بهروان، حسین و ...
  • مطلبی، قاسم. 1380. روان‌شناسی محیطی دانشی نو در خدمت معماری ...
  • ملکیان، مصطفی .1395. هفت جلسه درس‌گفتار پیرامون اخلاق کاربردی. بازیابی‌شده ...
  • مهدوی‌کنی، محمدسعید .1386. مفهوم سبک زندگی و گستره آن در ...
  • Anheier, H, K., Gerhards, J., and Romo, F, P. 1995. ...
  • Bagheri, A. 2009. Comparing the Traditional and Contemporary Neighborhoods. Conference ...
  • Bourdieu, P .1984. Distinction, Cambridge, Mass, Harvard University press. ...
  • Bourdieu, P. 1977. Outline of a Theory of Practice .Cambridge ...
  • Bell, P, A., Greene, T, C., Fisher, J, D, and ...
  • Diaz Moor, K. 2005. Using Place Rules and Affect to ...
  • Ding, W, Lin, X. 2009. Information Architecture: The Design and ...
  • Fuchino, Y., Mizoue, T., Tokui, N., Ide, R., Fujino, Y., ...
  • Fransman, R. Timmere, A .2017. Psychological and social factors underlying ...
  • Hakeel, A, H, .2009. Experience the urban style developed in ...
  • Halibi, K, .2009. Initially contribute to homeland security. Family Development ...
  • Koch, M. 1996. Class and taste: Bourdieu’s contribution to the ...
  • Lynch, K. 2005. A theory of city from. (Seyed Hossein. ...
  • Liu, Y –Ch, Lu, Su-ju. 2009. An Investigation of Function ...
  • Mahmoud, A, M,. 2018. The impact of built environment on ...
  • Motalebi, Gh. 2006. A human- based approach to from-making principles ...
  • Motalebi, GH. 2005. Fundamentals of Architectural Topics, Functions of Architecture, ...
  • Rapoport, A. 1990. The meaning of the built environment: a ...
  • Roberts-Hughes, R. 2011. The case for space, the size of ...
  • Streubert Speziale H, Rinaldi Carpenter, D .2011. Qualitative Research in ...
  • Warde, A, Southerton, D and Tomlinson, M .2002. Theories of ...
  • نمایش کامل مراجع