تبیین روایت شناسی از مسئله زمان در اندیشه ملاصدرا با رویکردی به آراء ژرارد ژنت

روایت شناسی مجموعه ای از احکام کلی درباره­ سبک روایی زمانی در یک طرح یا داستان است و از ویژگی های کلی آن، عینی و فهم ­پذیر کردن و راهی برای چگونه خواندن و چگونه بیان کردن زمان است. ژرارد ژنت، زمان را جزء جدایی ناپذیر تمام داستان ها و روایت ها می داند و معتقد است که زمان نقش اساسی در بیان هر داستان و طرح روایی دارد که به صورت نظام مند و غیر تصادفی در زمان خاصی خود رخ می دهد. هدف این پژوهش، بررسی توصیفی، تحلیلی و تطبیقی روایت ­شناسی در مسئله­ زمان از دیدگاه ملاصدرا، بر اساس مولفه های روایی ژرارد ژنت به شیوه کتابخانه ای است. از آنجا که در فلسفه­ ملاصدرا، زمان مقدار ذاتی طبیعتی است، نوشونده، که دارای تقدم و تاخر زمانی در سلسله توالی ها و تاخرهاست، به زبان روایت­ شناسی، دارای ویژگی «سپس» و «سپس» است؛ یعنی زمان، مقدار سیر منظم موجود متحرکی است که به طور متصل و پی در پی با حرکت جوهری اش برای رسیدن به تجرد، در طول زمان مورد خوانش قرار می گیرد. در نتیجه، زمان به وصفی دارای روایت زمانی یعنی؛ دارای «نظم» یا همان «سپس و سپس» بودن، دارای «دیرش» یعنی حرکت دارای مقدار مشخص و «بسامد» یعنی آرایش ترتیبی در موضوع حرکت و زمان است.