نظریه اخلاقی قاضی عبدالجبار معتزلی

سال انتشار: 1386
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 183

فایل این مقاله در 43 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_PFK-9-1_003

تاریخ نمایه سازی: 23 تیر 1401

چکیده مقاله:

 قاضی عبدالجبار گرچه به عنوان متکلم معتزلی مشهور است، با توجه به نظرات اخلاقی او در کتب کلامی بی شک می توان او را یک فیلسوف اخلاق نیز نامید. در این مقاله ما در صدد هستیم تا نظرات اخلاقی او را در باب اخلاق هنجاری و فرا اخلاق بیان کنیم. عبدالجبار یک فیلسوف اخلاق عقل گرا است که منشا الزامات اخلاقی را عقل دانسته و درستی و نادرستی اعمال را به وسیله عقل قابل کشف می داند. او یک ذات گراست یعنی درستی و نادرستی اعمال را ناشی از ذات اعمال می داند نه عوامل خارجی. او یک وظیفه گرای قاعده نگر است و معتقد به قواعد و وظایف اخلاقی است که انسانها موظف به انجام آنها هستند. او یک شهودگرا و مبناگرای اخلاقی است یعنی معتقد به قضایای پایه اخلاقی است که قابل شهود عقلانی هستند. این قضایا که بیانگر اصول اخلاقی اند، بدیهی وضروری بوده و مبنای تعیین وظایف دیگر (نظری و اکتسابی) هستند.

نویسندگان

محسن جوادی

استاد فلسه و کلام دانشگاه قم

حسین اترک

دانشجوی دکتری دانشگاه قم

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابراهیم یوسف، هانم، اصل العدل عند المعتزله، دار الفکر العربی، ...
  • ابوسعده، مهری، الاتجاه العقلی فی مشکله المعرفه عند المعتزله، دارالفکر ...
  • جرجانی، علی بن محمد، شرح المواقف للعضد الدین عبدالرحمان الایجی، ...
  • جی، ای، مور، مبانی اخلاق، ترجمه غلامحسین توکلی و علی ...
  • دغیم، سمیح، موسوعه اصطلاحات الاشعری و القاضی عبدالجبار، مکتبه لبنان، ...
  • الضویحی، علی بن صالح، آراء المعتزله الاصولیه، مکتبه الرشد و ...
  • عبدالجبار، المحیط بالتکلیف، تحقیق عمر السید عزمی، الار المصریه للتالیف ...
  • عبدالجبار، شرح الاصول الخمسه، دار احیاء التراث العربی، بیروت، ...
  • فرانکنا، ویلیام کی، فلسفه اخلاق، ترجمه هادی صادقی، موسسه ...
  • محمد سید، محمد صالح، الخیر و الشر عند قاضی عبدالجبار ...
  • Bentham, Jeremy, An Introduction to the principles of morals and ...
  • Fakhry, Majed, “Ethical Theories in Islam”, second edition, published by ...
  • Hourani, George F., Islamic Rationalism, Clarendom Press, ۱۹۷۱ ...
  • Kant, Immanuel, “Groundwork of Metaphysic of Morals”, Translated and analyzed ...
  • Leaman, Oliver, Abd AL-Jabbar and the concept of uselessness, Journal ...
  • Ross, W.D., “The Right and The Good”, OxfordUniversity Press, ۲۰۰۲ ...
  • Sprigge, Timothy L.S., “naturalistic fallacy” in Encyclopedia of Ethics, Second ...
  • نمایش کامل مراجع